Πέρασμα
★★★½☆☆ (Crossing, Σουηδία, Γεωργία, Δανία, Γαλλία, Τουρκία, 2024, 106’)
Σκηνοθεσία: Λέβαν Ακίν
Ηθοποιοί: Μζία Αραμπούλι, Λούκας Κανκάβα, Ντενίζ Ντουμανλί, Νίνο Καρκάβα, Λέβαν Μποχορισβίλι
Ο Λέβαν Ακίν, σκηνοθέτης της υπέροχης ταινίας «Και Μετά Χορέψαμε» (And Then We Danced, 2019, 105’), επιστρέφει έπειτα από πέντε χρόνια για να αφηγηθεί την συγκινητική ιστορία της Λία, η οποία υποσχέθηκε στην αδερφή της, να μάθει τι απέγινε η χαμένη ανιψιά της, Τέκλα. Η συνάντησή της με τον Άτσι, την οδηγεί μαζί του στην αναζήτησή της στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί, θα συναντήσουν μία δικηγόρο που αγωνίζεται για τα τρανς δικαιώματα και θα αρχίσουν να νιώθουν την Τέκλα πιο κοντά από ποτέ.
Με την εξαιρετική ερμηνεία της Μζία Αραμπούλ και την υπέροχη κινηματογράφηση της Lisabi Fridell, που παρουσιάζει υπέροχα την χαοτική Κωνσταντινούπολη, είτε μέσω άψογα καδραρισμένων πλάνων ή με την κάμερα στο χέρι που παραπέμπει σε σινεμά-βεριτέ, ο Ακίν δημιουργεί μια βαθιά συγκινητική, χαμηλών τόνων, ταινία, που κρύβει μέσα της ζωντάνια και μια νότα αισιοδοξίας. Ο σκηνοθέτης χωρίζει την ταινία σε δυο μέρη: στο ένα ακολουθεί τους δυο πρωταγωνιστές του και στο άλλο την δικηγόρο Ευρίμ, μια τρανς γυναίκα η οποία πρόσφατα αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή και εργάζεται υπέρ των υπέρ των δικαιωμάτων των τρανς. Η Ευρίμ θα αποτελέσει το κρίκο με την τρανς κοινότητα και μέσω αυτής θα γνωρίσουμε την ζωή και τα προβλήματα τους.
Οι τρεις αυτοί χαρακτήρες θα διασταυρωθούν στην Κωνσταντινούπολη και θα μοιραστούν για λίγο ένα κομμάτι της δύσκολης ζωής τους. Η κάμερα της Lisabi Fridell καταγράφει τους πρωταγωνιστές, τους ακολουθεί, τους αφήνει να περιδιαβούν στις ανηφόρες της Πόλης, αναζητώντας την Τέκλα αλλά ταυτόχρονα να αναζητήσουν και τον εαυτό τους. Ο Ακίν κάποιες στιγμές απεικονίζει την σκληρή πραγματικότητα, άλλες χαρίζει απλόχερα στιγμές χαράς και αγάπης. Αφήνει την ιστορία του ρευστή, οι διάλογοι και οι σκηνές του είναι σφιχτοδεμένες αλλά με ένα διακριτικό τρόπο, η ιστορία νιώθεις ότι πορεύεται μόνη της και ο σκηνοθέτης δίνει μεγαλύτερη έμφαση στις λεπτομέρειες, γεμίζοντας την αφήγησή του με δόσεις από την καθημερινότητα. Αυτή η επιλογή του λειτουργεί σχεδόν μέχρι τα μισά της ταινίας αλλά ύστερα αφαιρεί λίγο από την σκιαγράφηση των χαρακτήρων, της τρανς κοινότητας και της κεντρικής ιστορίας. Ο Άτσι και η Ευρίμ δεν αναπτύσσονται όσο θα περίμενες, η στάσιμη ανάπτυξη αυτών των δυο χαρακτήρων αφαιρεί και την δυνατότητα περαιτέρω εξερεύνησης των κεντρικών θεμάτων.
Στο «Πέρασμα» οι χαρακτήρες ξεκινούν ένα ταξίδι, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, φτάνοντας στο τέλος να έχουν, όπως αλληγορικά και ο τίτλος υποδηλώνει, περάσει σε ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή τους και να έχουν έρθει αντιμέτωποι με το παρελθόν τους. Η ταινία προσεγγίζει με ευαισθησία θέματα όπως: η απόρριψη, η αποξένωση, η λύτρωση αλλά κυρίως δίνει έμφαση στη σημασία του να μην υποκύπτεις σε κοινωνικές συμβάσεις, να αγαπάς ελεύθερα χωρίς να σπαταλάς τον χρόνο που σου έχει δοθεί.
*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (31-10-2024)