20.000 Είδη Μελισσών
★★★☆☆ (20.000 Species of Bees, Ισπανία, 2023, 125’)
Σκηνοθεσία: Εστιμπαλίζ Ουρεσόλα Σολαγκούρεν
Ηθοποιοί: Σοφία Οτερό, Πατρίσια Λοπέζ Αρναΐζ, Ανέ Γκαμπαρέν
Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της Εστιμπαλίζ Ουρεσόλα Σολαγκούρεν, που κέρδισε Αργυρή Άρκτο για την ερμηνεία της Σοφία Οτέρο (μόλις δέκα χρονών, έγινε η νεότερη ηθοποιός στον θεσμό που κερδίζει το συγκεκριμένο βραβείο) στο 73ο Φεστιβάλ Βερολίνου και Βραβείο Σκηνοθεσίας στο 29ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας, είναι ένα εντυπωσιακό ντεμπούτο που ενώ έχει να διαχειριστεί το λεπτό θέμα της δυσφορίας φύλου καταφέρνει να είναι μια ταινία ευαίσθητη, τρυφερή που εξερευνά με διακριτικότητα και χαμηλούς τόνους το θέμα της.
Κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών στη Βασκική ύπαιθρο, ένα οκτάχρονο αγόρι που νοιώθει κορίτσι, προσπαθεί να κατανοήσει τις σεισμικές αλλαγές που συντελούνται στον εύθραυστο εσωτερικό του κόσμο και ενώ η μητέρα του στέκει ενθαρρυντικά στο πλευρό του, ο περίγυρος του όμως αντιμετωπίζει την όλη συμπεριφορά του ως ένα παιδικό καπρίτσιο.
Έχοντας ως μεγάλο ατού την ζεστή, πολυεπίπεδη ερμηνεία της Σοφία Οτέρο, η Σολαγκούρεν «χτίζει» την ταινία της γύρω από την πρωταγωνίστριά της επιλέγοντας να προσεγγίσει την ιστορία της ως ένα ντοκιμαντέρ, τοποθετώντας την κάμερα στον ώμο καταγράφοντας μικρές καλοκαιρινές στιγμές ξετυλίγοντας μέσα από αυτές το εσωτερικό ταξίδι της Λουσία αλλά και της οικογένειά της. Η σκηνοθέτης τοποθετεί την ιστορία της το καλοκαίρι όπου οι έγνοιες, τα προβλήματα για τα παιδιά φαντάζουν τόσο μακρινά. Όλες οι μέρες είναι ξένοιαστες, με άφθονο χρόνο για παιχνίδι αλλά για την Λουσία αυτός ο χρόνος μετατρέπεται σε σκέψεις και προβληματισμούς πάνω στην ταυτότητά της. Το θέμα της ταυτότητας δεν αντιμετωπίζεται ως ένα κοινωνικό πρόβλημα, δεν υπάρχει η αναζήτηση για λύσεις αλλά σκιαγραφείται η παιδική ψυχοσύνθεση χωρίς επιτήδευση, επικεντρώνοντας τον ενδιαφέρον του θεατή στην πρωταγωνίστρια και τους γύρω χαρακτήρες, αφήνοντάς τον να αποφασίσει εκείνος για αυτό που βλέπει.
Η Σολαγκούρεν διαχειρίζεται πολύ καλά το θέμα της και τοποθετεί την ηρωίδα της μέσα σε ένα χωριό όπου η κοινωνία έχει έντονη την δυαδική ταυτότητα, προσπαθώντας παράλληλα να δημιουργήσει ένα δίπολο μέσα στην οικογένεια που αντανακλά την αποδοχή και μη της αλλαγής του παιδιού: η γιαγιά που αδυνατεί να αντιληφθεί την αλλαγή της Λουσία και η θεία που χωρίς να κρίνει συζητά και την ακούει και της αφήνει χώρο και χρόνο να κατανοήσει και να αποδεχτεί την ταυτότητά της.
Η ταινία δεν βασίζεται στις ανατροπές, ούτε ανεβάζει τους τόνους, μένει πιστή από την αρχή στην ρεαλιστική προσέγγιση του θέματος της. Όμως ενώ δεν της λείπει η λεπτότητα και η συναισθηματική ευαισθησία, αφηγηματικά και σκηνοθετικά δεν τολμά κάτι διαφορετικό. Είναι ένα τρανς coming of age στόρυ που κρατάει εξαιρετικά τις ισορροπίες αλλά δεν τολμά, δεν ξεφεύγει από τα στενά όρια μιας γνώριμης, μερικές φορές σχηματικής αφήγησης που κάποιες φορές υποκύπτει σε κάποια κλισέ και μελοδραματισμούς.
*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (22-09-2024)
