Ennio: The Maestro
★★★☆☆
(Ιταλία, Βέλγιο, Ιαπωνία, 2021, 156’)
Σκηνοθεσία: Τζουζέπε Τορνατόρε
Ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης Τζουζέπε Τορνατόρε («Σινεμά ο Παράδεισος», «Μαλένα», «Ο θρύλος του 1900») σκηνοθετεί ένα ντοκιμαντέρ που αποτίνει τον απόλυτο φόρο τιμής σε έναν από τους μεγαλύτερους συνθέτες του κινηματογράφου και της μουσικής: τον Ενιο Μορικόνε (1928-2020), σταθερό συνεργάτη και του ίδιου του Τορνατόρε σε όλες του τις μεγάλες κινηματογραφικές στιγμές.
Ο Τορνατόρε δημιουργεί ένα ντοκιμαντέρ με κλασική δομή, γεμάτο συνεντεύξεις, αρχειακό υλικό, έχοντας προλάβει να βάλει τον ίδιο τον Μορικόνε να αφηγηθεί, προβαίνοντας σε μια βαθιά συγκινητική αναδρομή της ζωής του και της καριέρας του, με έμφαση βέβαια σε ό,τι κατ’ αρχάς συνδέθηκε άρρηκτα και «ιστορικά» με τη μουσική του, το σινεμά, δηλαδή, του Σέρτζο Λεόνε (είναι μάλλον αδύνατον να ανακαλέσει κάποιος σκηνές από τα μεγάλα σπαγγέτι γουέστερν «Για μια χούφτα δολάρια», «Μονομαχία στο Ελ Πάσο», «Ο Καλός, Ο Κακός και ο Ασχημος», «Κάποτε στη Δύση», «Κάποτε στην Αμερική», χωρίς να ανακαλέσει και τη μουσική του Μορικόνε). Το ντοκιμαντέρ διασχίζει όλη την περίοδο ακμής του Μαέστρο Μορικόνε, από την πρώτη στιγμή που αποφάσισε να ασχοληθεί με τη μουσική μέχρι και την 88η απονομή των Οσκαρ, όταν κέρδισε το χρυσό αγαλματίδιο για τη μουσική που έγραψε στην ταινία του Κουέντιν Ταραντίνο, «Οι μισητοί οκτώ» («Hateful Eight», 2015).
H υπέροχη αφήγηση σε συνδυασμό με τη μουσική που γεμίζει κάθε λεπτό του ντοκιμαντέρ, κι όλα αυτά διανθισμένα με αποσπάσματα από ταινίες στις οποίες ο συνθέτης υπέγραψε τα soundtracks, προκαλούν δέος και συγκίνηση και στους απλούς θεατές και, βέβαια, σε όλους όσοι έχουν άμεση σχέση με το σινεμά ως τέχνη. Αναμφίβολα και οι μεν και οι δε αναγνωρίζουν την επίδραση που άσκησε με τις μουσικές του ο Μορικόνε στην κινηματογραφική αφήγηση. Ο Τορνατόρε φροντίζει, άλλωστε, παρακολουθώντας τη σχεδόν πενηντάχρονη καριέρα του συνθέτη, να παρακολουθεί ταυτόχρονα και την ιστορία του παγκόσμιου σινεμά αυτής της περιόδου -στην οποία άλλωστε ο Μορικόνε έχει εξέχουσα θέση.
Το ντοκιμαντέρ εμπλουτίζεται με συνεντεύξεις διάσημων προσώπων από τον χώρο του σινεμά και της μουσικής, που είτε μιλούν για τη συνεργασία τους με τον Μαέστρο είτε εξηγούν πως ο ίδιος τούς επηρέασε μουσικά. Κι αυτό κάνουν μεταξύ άλλων περνώντας διαδοχικά από την κάμερα του Τορνατόρε οι Κλιντ Ιστγουντ, Κουέντιν Ταραντίνο, Χανς Ζίμερ, Μπάρι Λέβινσον, Ντάριο Αρτζέντο, Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, Κουίνσι Τζόουνς, Μπρους Σπρίνγκστιν.
Το ντοκιμαντέρ διαρκεί πάνω από δύο ώρες, χωρίς να αποφεύγει κάποιες επαναλήψεις, κυρίως σε κάποιες συνεντεύξεις. Πάντως, στο μεγαλύτερο μέρος της ταινίας ο Τορνατόρε διαχειρίζεται σωστά το υλικό του και κυρίως την αφήγηση του Μορικόνε, κρατώντας έναν πολύ καλό ρυθμό, χαρίζοντάς μας μια ταινία αναφοράς σ’ έναν από τους μεγαλύτερους συνθέτες του σινεμά (και όχι μόνον), ταινία που κάθε σινεφίλ αλλά και λάτρης της μουσικής πρέπει να δει.
*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (28-12-2023)
