Το Κορίτσι με την Βελόνα
★★☆☆☆ (The Girl with the Needle, Δανία, Πολωνία, Σουηδία, 2024, 115’)
Σκηνοθεσία: Μάγκνους φαν Χορν
Ηθοποιοί: Βικ Κάρμεν Σόνε, Τρίνε Ντίρχολμ, Μπεσίρ Ζετσίρι, Άβο Νοξ Μάρτιν
Η νέα ταινία του Σουηδού σκηνοθέτη Μάγκνους φον Χορν («Ιδρώτας», 2020, 106’), που προκρίθηκε στην τελική 5άδα για το Όσκαρ Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας, αφηγείται την ιστορία της Καρολίνε που αγωνίζεται να επιβιώσει σε μια σχεδόν οικονομικά κατεστραμμένη Δανία λίγο πριν το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο άντρας της δεν έχει επιστρέφει από το μέτωπο και η ίδια βρίσκεται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση. Στην αναζήτησή της για μια καλύτερη ζωή, η γνωριμία με τη Ντάγκμαρ, που τη βοηθά να βρει ανάδοχη οικογένεια για το μωρό της, θα είναι καθοριστική. Στο πλευρό της, βρίσκει την αλληλεγγύη και την υποστήριξη που χρειάζεται για να αναδυθεί ως μια νέα, ανεξάρτητη γυναίκα. Όμως, η Καρολίνε θα ανακαλύψει ότι η αλληλεγγύη έχει και σκοτεινές πλευρές...
Γυρισμένη σε ασπρόμαυρη, εξπρεσιονιστική φωτογραφία και δημιουργώντας μια επιβλητική γοτθική ατμόσφαιρα, η ταινία του Χορν διαπερνά με την έντασή της τον θεατή και τον παρασέρνει σε μια εφιαλτική ιστορία, γεμάτη συμβολισμούς, αποτυπώνοντας με αυτό τον τρόπο την οικονομική και κοινωνική κατάρρευση μιας χώρας και επιπροσθέτως προσπαθεί να μιλήσει για την θέση της γυναίκας σε μια πατριαρχική κοινωνία, την ταξική ανισότητα αλλά και την μητρότητα.
Τεχνικά, ο Χορν κινηματογραφεί άψογα την ιστορία του. Η ένταση, η αβεβαιότητα και η σκληρότητα που προκαλεί κάθε πλάνο του αποτυπώνουν μια κοινωνία που αργοπεθαίνει, ενώ η Καρολίνε ζει έναν συνεχόμενο εφιάλτη προσπαθώντας να βρει διέξοδο. Όμως, όσο άρτια είναι η παραγωγή και η ατμόσφαιρα που δημιουργεί, τόσο δύσκολο είναι να παρακολουθήσεις την ταινία, η οποία αποφασίζει να αποτυπώσει αυτή τη σκληρότητα χωρίς καμία χαραμάδα φωτός, αδιαφορώντας για την εξέλιξη της ιστορίας και των χαρακτήρων.
Ο σκηνοθέτης επιλέγει να σκιαγραφήσει μονοδιάστατα την πρωταγωνίστριά του και «γεμίζει» την ιστορία του με χαρακτήρες που εμφανίζονται και εξαφανίζονται μέσα στην αφήγηση χωρίς λόγο. Δεν υπάρχει ουσιαστική εξερεύνηση των θεματικών του, καθώς προσπαθεί να αναλύσει τους προβληματισμούς του μέσω μιας ατέρμονης προβολής της δυστυχίας με πλάνα που σοκάρουν, χωρίς να προχωρούν πέρα από το πρώτο στάδιο αυτού του συναισθήματος και να εμβαθύνουν. Αντί να δώσει ένα νόημα στις καταστάσεις που βιώνει η πρωταγωνίστρια, η ταινία περιορίζεται σε έναν ατελείωτο κύκλο δυστυχίας, που ενίοτε μοιάζει να μην έχει κανένα σκοπό πέρα από την πρόκληση σοκ.
Ακόμα και όταν συμβαίνει η σεναριακή ανατροπή, περιμένεις ότι η ταινία θα πάρει μια διαφορετική τροπή και θα καταφέρει να εξετάσει όσα συμβαίνουν στην οθόνη, αλλά τελικά ο Χορν εμμένει στην απεικόνιση της βίας και του τρόμου.
