Ένα Φλιτζάνι καφέ και καινούργια Παπούτσια
★★★☆☆
(A Cup of coffee and new Shoes on, Αλβανία, Ελλάδα, Κόσοβο, Πορτογαλία, 2022, 99’)
Σκηνοθεσία: Γκεντιάν Κότσι
Ηθοποιοί: Έντγκαρ Μοράις, Ραφαέλ Μοράις
Ο Αλβανικής καταγωγής σκηνοθέτης Γκέντιαν Κότσι κέρδισε το Βραβείου Κοινού στο 64ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, με αυτή την συγκινητική ταινία στην οποία αφηγείται την ζωή δυο κωφών δίδυμων αδερφών, του Αγκίμ και Γκεζίμ, που ζουν κάτω από την ίδια στέγη. Μια μέρα μαθαίνουν ότι σταδιακά και αναπότρεπτα λόγω μιας σπάνιας γενετικής ασθένειας θα τυφλωθούν. Καθώς βυθίζονται αργά σε ένα αφόρητα σιωπηλό σκοτάδι, και αδυνατώντας να δουν τον κόσμο γύρω τους ή ο ένας τον άλλον, με μόνη συντροφιά τους μια δυναμική νεαρή γυναίκα, τα δύο αδέλφια θα κληθούν να πάρουν μια δύσκολη απόφαση πάνω από ένα φλιτζάνι καφέ, φορώντας τα καινούργια τους παπούτσια.
Σκηνοθετημένο με τρυφερότητα και ευαισθησία χωρίς μελοδραματικό τόνο ή προσπάθεια να εκμαιεύσει το συναίσθημα ο σκηνοθέτης σκιαγραφεί τους χαρακτήρες των δυο αδερφών καταγράφοντας με λεπτομέρεια την καθημερινότητά τους τονίζοντας μέσα από αυτή το αίσθημα αδιεξόδου που νιώθουν καθώς το χάσμα με τον κόσμο θα μεγαλώσει εφόσον χάσουν και την όρασή τους. Μέσα από έναν αργό σκηνοθετικά ρυθμό ο Κότσι δημιουργεί μέσα στο διαμέρισμα των αδερφών ένα αίσθημα οικειότητας, ξετυλίγοντας με καλοδουλεμένους διαλόγους το υπαρξιακό δράμα. Η φωτογραφία του Ηλία Αδάμη δίνει τον απαραίτητο συναισθηματικό τόνο. Με στατικές λήψεις και άψογο καδράρισμα και μια χρωματική γκάμα που κινείται μέσα στο πράσινο και το γκρίζο καταφέρνει να αναδείξει το θέμα. Αλλά το μεγάλο ατού της ταινίας είναι οι πρωταγωνιστές της, τα δυο αδέρφια από την Πορτογαλία, Έντγκαρ Μοράις, Ραφαέλ Μοράις (δεν είναι κωφοί και έμαθαν αλβανική νοηματική γλώσσα για τους ρόλους τους), που με την φυσικότητά τους και την μελαγχολική ερμηνεία τους, χωρίς να γίνεται μελοδραματική, δίνουν το απαραίτητο βάθος και υπόσταση στους χαρακτήρες τους.
Ο Κότσι φαίνεται και επηρεασμένος από το Greek Weird Cinema και έχει «δανειστεί» κάποια στοιχεία που όμως δεν λειτουργούν πάντα προς όφελός του. Αφηγηματικά η ταινία δεν καταφέρνει πάντα να κρατήσει τον ίδιο ρυθμό και σε κάποια σημεία η απλή καταγραφή της καθημερινότητας κουράζει ενώ η σχεδόν αποστασιοποιημένη κάποιες φορές κινηματογράφηση δεν βοηθάει να ταυτιστείς με τους προβληματισμούς των πρωταγωνιστών.
*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (18-04-2024)
