Μην Περιμένετε και Πολλά από το Τέλος του Κόσμου
★★★☆☆ (Do Not Expect Too Much from the End of the World, Ρουμανία, 2023, 163’)
Σκηνοθεσία: Ράντου Ζούντε
Ηθοποιοί: Ιλινκα Μανολάτσε, Νίνα Χος, Ούβε Μπολ
Ο Ρουμάνος σκηνοθέτης Ράντου Ζούντε, ο οποίος το 2021 κέρδισε τη Χρυσή Αρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου με την ταινία «Ατυχές πήδημα ή παλαβό πορνό», επανέρχεται σκηνοθετώντας μια σουρεαλιστική και αιχμηρή σάτιρα, που αφηγείται σε δύο μέρη την ιστορία της Αντζελας, μιας καταπονημένης και κακοπληρωμένης σκηνοθέτριας που διασχίζει όλο το Βουκουρέστι, για να κάνει το κάστινγκ για ένα εταιρικό βίντεο που έχει ως θέμα την ασφάλεια στην εργασία –καθήκον που της ανατέθηκε από μια πολυεθνική εταιρεία. Οταν ένας από τους συνεντευξιαζόμενους αποκαλύπτει την ευθύνη της εταιρείας για το ατύχημά του, ξεσπά ένα σκάνδαλο.
Ο Ζούντε παραδίδει ένα φιλμικό κολάζ, «ανακατεύοντας» λογοτεχνικά αποφθέγματα και σινεφίλ αναφορές, δημιουργώντας ένα σύγχρονο δοκίμιο, που προσπαθεί να εξερευνήσει διάφορες θεματικές, όπως ο ρατσισμός, οι επιπτώσεις του άκρατου καπιταλισμού και η επιρροή των social media. Χρησιμοποιώντας πολλά αφηγηματικά εργαλεία (ακόμα και βίντεο από Tik-Tok και Zoom), ο σκηνοθέτης «αδιαφορεί» για τη συνοχή της ταινίας του, παίζοντας πολλές φορές με την υπομονή και τα όρια του θεατή, επιχειρώντας, μέσα από την ιδιαίτερη αφηγηματική του φόρμα, να στηλιτεύσει τις κοινωνίες στις οποίες ζούμε.
Αυτή η προσέγγισή του γεννά, όντως, ένα σινεμά που τραβάει το βλέμμα και με έναν τρόπο δημιουργεί μια νέα φόρμα αφήγησης, που εκπέμπει μια δόση φρεσκάδας, καθώς τα αφηγηματικά του εργαλεία μοιάζουν τόσο αληθινά και οικεία (ιδιαίτερα στις νέες γενιές). Επιλέγει, επιπλέον, να ασκήσει κοινωνική κριτική με έναν ακραίο, παράλογο τρόπο, ο οποίος όμως λειτουργεί, γιατί, μέσα από αυτόν τον κινηματογραφικό παραλογισμό, αναγνωρίζουμε τον σύγχρονο κόσμο μας. Τελικά, καταλήγουμε να σκεφτούμε ότι υπάρχει μια λογική αφηγηματική συνέχεια στο έργο του Ζούντε, κάτι που γεννά φόβο μέσα μας, καθώς το παράλογο στις ταινίες του (και όχι μόνον) μοιάζει απολύτως λογικό.
*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (01-02-2024)