Λεσβία
★★★☆☆
(Ελλάδα, 2023, 78’)
Σκηνοθεσία: Τζέλη Χατζηδημητρίου
Η καινούργια ταινία της Τζέλη Χατζηδημητρίου προβλήθηκε πρόσφατα στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσαλοννίκης κερδίζοντας Ειδική Μνεία και εξ ημισείας με το «Πανελλήνιον» (Σπύρος Μαντζαβίνος, Κώστας Αντάραχας) το βραβείο του Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (ΕΚΚ) και πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ μέσα από το οποίο μας μεταφέρει στη δεκαετία του ’70, όπου λεσβίες από όλο τον κόσμο καταφθάνουν σε ένα μικρό χωριό της Λέσβου, με την ίδια την σκηνοθέτρια, – που βρέθηκε στη μέση ως ντόπια και ως λεσβία – να αφηγείται μια ιστορία 40 χρόνων γύρω από την αγάπη, την κοινότητα, τις συγκρούσεις, αλλά και τι σημαίνει να νιώθει κανείς αποδεκτός.
Με μια αφήγηση στρωτή, αυτοβιογραφική, η σκηνοθέτρια διαβάζει αποσπάσματα από προσωπικές της ημερολογιακές σημειώσεις, που λειτουργούν ως μια «γέφυρα» μεταξύ ομιλίας και εικόνας καθώς μέσα από αυτές μαθαίνουμε τις προσωπικές ανησυχίες και την μεταβολή στην σκέψη της πάνω στα κοινωνικά ζητήματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας (που μένουν δυστυχώς επίκαιρα μέχρι και σήμερα) και την «ενηλικίωσή» της. Με διάθεση να παρουσιαστεί και να καταγραφεί στην συλλογική μνήμη η πραγματικότητα που αποτυπώνεται μέσα από το προσωπικό αρχειακό υλικό της, για τα όσα συνέβαιναν εκείνη την εποχή, το ντοκιμαντέρ καταφέρνει να αναδείξει με ευαισθησία και χιούμορ την ιστορία του νησιού (γενέθλιος τόπος της ποιήτριας Σαπφώ) αλλά και τις συνθήκες που επικρατούσαν τα πρώτα χρόνια και πως αυτά διαμορφώθηκαν σε βάθος χρόνου.
Η Χατζηδημητρίου όμως αν και αναπόφευκτα δεν μπορεί να αποφύγει την νοσταλγική νότα, δεν δημιουργεί ένα ντοκιμαντέρ για να δείξει το χθες, να ωραιοποιήσει μια εποχή αλλά με μαρτυρίες, αρχειακό υλικό 40 χρόνων, προσπαθεί να αναδείξει τις δυσκολίες του τότε, τις ζυμώσεις που προέκυψαν μέσα από την συνάντηση σε ένα τόπο και την γέννηση ιδεών, προβληματισμών, σκέψεις για διεκδίκηση δικαιωμάτων που εκείνη την εποχή έμοιαζαν σαν άπιαστο όνειρο.
Το ντοκιμαντέρ της μπορεί να μην είναι φανταχτερό, μπορεί να υστερεί αφηγηματικά σε αρκετά σημεία και σαν κατασκευή να μην εντυπωσιάζει αλλά σίγουρα αποτελεί παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.
*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (04-04-2024)
