Ο Αντίλαλος
★★★★☆
(The Echo, Μεξικό, Γερμανία, 2023, 102’)
Σκηνοθεσία: Τατιάνα Ουέσο
Το ντοκιμαντέρ της Τατιάνα Ουέσο δικαίως βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Βερολίνου 2023 με το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας - Encounters καθώς πρόκειται για ένα έργο που καταγράφει με πολύ «δυνατές» εικόνες τις ζωές των κατοίκων ενός απομακρυσμένο μεξικανικού χωριού.
Η σκηνοθέτρια τοποθετεί την κάμερά της ανάμεσα στους ανθρώπους του χωριού και επικεντρώνει το ενδιαφέρον της κυρίως σε μια οικογένεια και συγκεκριμένα στην γυναίκα και τα παιδιά, τα οποία κάνουν χειροτεχνικές εργασίες και δουλεύουν στη φάρμα ενώ ταυτόχρονα πηγαίνουν στο σχολείο, καταγράφοντας μια σκληρή καθημερινότητα. Χωρίς συνεντεύξεις ή συμβατική αφήγηση, με το σενάριο να δημιουργείται από τους ίδιους τους ανθρώπους που τραβάει, η Ουέσο προτιμά να εστιάσει στα πρόσωπα, στις καταστάσεις και στο περιβάλλον που διαμορφώνουν με ένα βάναυσο τρόπο το αύριο και την πολλές φορές προκαθορισμένη μοίρα των κατοίκων αλλά και των παιδιών που ζουν εγκλωβισμένα στο στενό κύκλο του χωριού.
Η εξαιρετική φωτογραφία του Ερνέστο Πάρδο, «αιχμαλωτίζει» με μια αφοπλιστική ειλικρίνεια το σκληρό τοπίο που μεταβάλλεται συνεχώς από την αλλαγή των εποχών ενώ ταυτόχρονα όταν πρέπει να έρθει πιο κοντά στους πρωταγωνιστές το κάνει με ευαισθησία και ζεστασιά, αυτή η συνεχής αντίθεση σε συνδυασμό με το καταπληκτικό sound design της Λένα Εσκενάζι, που έχει τοποθετήσει και τονίσει τόσο σωστά τους ήχους, από τις ανάσες, την φύση, μέχρι και το χαρακτηριστικό ήχο που κάνουν τα παπούτσια όταν βουλιάζουν στην λάσπη, προσθέτουν στην ταινία έναν δραματικό τόνο που δεν έρχεται σε αντίθεση με την πραγματικότητα.
Ο «Αντίλαλος» είναι μια ταινία που απεικονίζει ρεαλιστικά μια δύσκολη ζωή, χωρίς να καταφεύγει σε μελοδραματικούς τόνους ή να αναζητά να απελευθερώσει τους πρωταγωνιστές από την μοίρα τους. Παρουσιάζει την ζωή όπως είναι, ωμά, αφήνοντας τους κατοίκους να πουν την ιστορία τους, αλλά όχι με λόγια, με τις πράξεις τους, με την καθημερινότητά τους. Οι σκέψεις, τα όνειρά τους αυτά αντηχούν πολλές φορές μέσα στην ταινία ως αντίλαλος, ως «χαμένες» ελπίδες για μια καλύτερη ζωή.
*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (04-04-2024)
