Αδάμ
★★★½☆☆
(Adam, Μαρόκο, 2019, 98’)
Σκηνοθεσία: Μαριάμ Τουζανί
Ηθοποιοί: Λούμπνα Αζαμπαΐ, Νισρινέ Εραντί, Ντουάε Μπελκχάουντα
H πρώτη μεγάλου μήκους της Μαριάμ Τουζανί, - που το 2022 σκηνοθέτησε το βραβευμένο με FIPRESCI, «Μπλε Καφτάνι» (The Blue Caftan, 122’) -, είναι μια τρυφερή και συγκινητική γυναικεία ταινία, βασισμένη σε πραγματική ιστορία, με ηρωίδα μια ανύπαντρη έγκυο κοπέλα που βρίσκει ένα απρόσμενο καταφύγιο: τον φούρνο μιας γυναίκας και της μικρής κόρης της, δύο γυναίκες που γίνονται η νέα της οικογένεια.
Με στιβαρή και αργούς ρυθμούς σκηνοθεσίας η Τουζανί σκηνοθετεί ένα δράμα που επικεντρώνεται από την πρώτη στιγμή στις δυο πρωταγωνίστριες «χτίζοντας» την ιδιαίτερη σχέση τους και μέσω αυτής σχολιάζει την κοινωνική θέση της γυναίκας στο Μαρόκο όπου οι άντρες έχουν τον πρώτο λόγο και η τοπική κοινωνία παραμένει βαθιά συντηρητική. Έχοντας αποσπάσει δυο εκπληκτικές ερμηνείας από τις Λούμπνα Αζαμπαΐ και Νισρινέ Εραντί, η σκηνοθέτης δημιουργεί ένα νατουραλιστικό δράμα που σε συγκινεί αποφεύγοντας (όσο μπορεί) τον μελοδραματισμό, χωρίς να προσπαθεί να σε εντυπωσιάσει, επιλέγοντας να αφηγηθεί την ιστορία της με οικονομία προσεγγίζοντας σκηνοθετικά την ιστορία της μέσα από την σωματική έκφραση των δυο γυναικών. Ο διάλογος πολλές φορές περιττεύει γιατί ένα βλέμμα μια κίνηση του σώματος υποδηλώνει πολλά περισσότερα. Σε αυτή την καταγραφή βοηθάει και εξαιρετική φωτογραφία της Βιρτζινί Σουρντέι, η οποία με την χρήση του φυσικού φωτός και τα υπέροχα κοντινά της καταγράφει κάθε κίνηση του σώματος και των προσώπων.
Παρόλο όμως την διαφοροποίηση αυτή, η ταινία αφηγηματικά μένει στάσιμη για αρκετή ώρα. Αναλύει τις σχέσεις των δυο πρωταγωνιστριών σχολαστικά επιχειρώντας μια συναισθηματική, ψυχολογική καταγραφή, τονίζοντας τις συνέπειες της καταδυνάστευσης από μια πατριαρχική κοινωνία αλλά δεν εμβαθύνει όσο θα περίμενε κανείς από μια ταινία που δίνει τόσο κινηματογραφικό χρόνο στην σχέση τους, κρατώντας και κάποιες στιγμές μια αποστασιοποίηση που δεν ταιριάζει και αποσυντονίζει τον θεατή ο οποίος έρχεται συχνά κοντά στο κινηματογραφικό δράμα για να απομακρυνθεί ξαφνικά σε κάποιες σκηνές χωρίς ιδιαίτερο λόγο.
*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (20-06-2024)
