Animal
★★★☆☆ (Ελλάδα, Αυστρία, Ρουμανία, Κύπρος, Βουλγαρία, 2023, 116’)
Σκηνοθεσία: Σοφία Εξάρχου
Ηθοποιοί: Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Φλομαρία Παπαδάκη, Αχιλλέας Χαρίσκος, Βούντου Γιούργκενς, Χρόνης Μπαρμπαριάν, Ηλίας Χατζηγεωργίου, Δανάη Πετροπουλέα
Η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της Σοφίας Εξάρχου («Park»), έχοντας κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ Λοκάρνο, με την Δήμητρα Βλαγκοπούλου να κερδίζει το Βραβείο Ερμηνείας και την διάκρισή της στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης όπου απέσπασε τον Χρυσό Αλέξανδρο (η πρώτη ελληνική ταινία μετά από 30 χρόνια που κέρδισε την κορυφαία διάκριση του Φεστιβάλ), ετοιμάζεται να κάνει το ντεμπούτο της στις ελληνικές αίθουσες.
Η σκηνοθέτης αφηγείται την ιστορία μιας ομάδας ανιματέρ, παλιών και νέων, με επικεφαλής την Κάλια, όπου κάθε βράδυ παρουσιάζουν τον καλλιτεχνικό τους πρόγραμμα στη σκηνή του παραθαλάσσιου ξενοδοχείου Mirage. Βρισκόμαστε στις αρχές της τουριστικής σεζόν και το ξενοδοχείο γεμίζει επισκέπτες. Καθώς όμως οι εβδομάδες περνάνε, η θερινή φιέστα γίνεται ολοένα και πιο άγρια, περισσότερο τολμηρή και οι νύχτες της Κάλιας μοιάζουν πλέον ανεξέλεγκτες.
Η Εξάρχου στην καινούργια της ταινία καταφέρνει κάτι που έλειπε στην προηγούμενη δουλειά της, το «Park», να επικεντρώσει το ενδιαφέρον του θεατή σε ένα μόνο πρόσωπο, την Κάλια και να σκιαγραφήσει τον χαρακτήρα της, τολμώντας να κάνει μια βαθιά ανασκόπηση στον εσωτερικό της κόσμο. Με την κάμερα στο χέρι, συνεχώς να ακολουθεί την πρωταγωνίστρια, η σκηνοθέτης δημιουργεί μια αμεσότητα καταφέρνοντας να μας μεταφέρει τα άγχη, τις αγωνίες και τις σκέψεις της, δημιουργώντας ένα ψυχογραφικό δράμα που πετυχαίνει εν μέρη τον στόχο του καθώς έχει ως μεγάλο προτέρημα την εξαιρετική ερμηνεία της Δήμητρα Βλαγκοπούλου που ενσαρκώνει την ηρωδιάς της με ειλικρίνεια δίνοντας μας πολυδιάστατη ερμηνεία.
Μέσα από την ιστορία της Κάλιας, η σκηνοθέτης ανοίγει δυο αφηγηματικές οδούς που όμως συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους. Η μια είναι η ιστορία μιας τριανταπεντάχρονης γυναίκας, που πιστεύει ότι η ζωή της δεν έχει πια προοπτικές, εγκλωβισμένη σε μια δουλειά που απεχθάνεται, αναγκασμένη συνεχώς να φοράει ένα προσωπείο όταν ανεβαίνει στην σκηνή για να κρύψει την θλίψη της και η άλλη οδός είναι η κριτική που ασκεί πάνω στην βιομηχανία του τουρισμού, που «ξεζουμίζει» τους υπαλλήλους με εξαντλητικά ωράρια, με χαμηλούς μισθούς και άθλιες συνθήκες. Η Εξάρχου καταφέρνει να παντρέψει αυτά τα δυο αφηγηματικά στοιχεία και η κοινωνική της κριτική να συνδέεται με τον κεντρικό χαρακτήρα της και έτσι δεν δημιουργεί μια ταινία μανιφέστο αλλά πρώτα απ’ όλα ένα δράμα που προσπαθεί να αναλύσει την ζωή της Κάλιας, ως μια γυναίκα που προσπαθεί μάταια να βρει μια διέξοδο στην ζωή της.
Παρόλο όμως που καταφέρνει να κρατήσει έναν σκηνοθετικό ρυθμό κατά την διάρκεια της ταινίας, ήδη στο πρώτο μέρος έχει εξαντλήσει τις ιδέες της και έχει προβεί σε μια αρκετά καλή ψυχογράφηση του χαρακτήρα της, αναγκάζοντάς την στο δεύτερο μέρος να προβεί σε μια επανάληψη σκηνών και γεγονότων, δίνοντας την εντύπωση της στασιμότητας και ενός αφηγηματικού αδιέξοδου. Αυτή την επανάληψη προσπαθεί να την «διορθώσει» με την εισαγωγή δευτερευόντων ρόλων που όμως δεν μπορούν να «σταθούν» αντάξια απέναντι από την πρωταγωνίστρια και τελικά αποδυναμώνουν την ταινία.
*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (08-02-2024)