Anora

★★★½☆☆

(Η.Π.Α., 2024, 139’)

• Σκηνοθεσία: Σον Μπέικερ

• Ηθοποιοί: Μάικι Μάντισον, Μαρκ Εϊντελστιν, Γιούρα Μπορίσοφ

Τρία χρόνια μετά το «Red Rocket» (2021, 128’) ο Σον Μπέικερ επιστρέφει με μια ταινία που απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα στις φετινές Κάννες, - θα ήταν δίκαιο να τον είχε κερδίσει ήδη με το καταπληκτικό «The Florida Project» (2017, 111’) -, στην οποία αφηγείται την ιστορία της Ανόρα, μία νεαρής σεξεργάτριας από το Μπρούκλιν, που αρπάζει την ευκαιρία να ζήσει το παραμύθι της Σταχτοπούτας όταν συναντά και παντρεύεται αυθόρμητα τον γιο ενός Ρώσου ολιγάρχη. Τα νέα μαθαίνονται στη Ρωσία και το παραμύθι της απειλείται καθώς οι γονείς του καταφθάνουν στη Νέα Υόρκη για να ακυρώσουν τον γάμο.

Ο Σον Μπέικερ είναι ένας ιδιαίτερος σκηνοθέτης, τα έργα του ακροβατούν πάντα ανάμεσα στην σάτιρα, το δράμα και τον κοινωνικό σχολιασμό και στο «Anora» δείχνει σκηνοθετικά πιο ώριμος από ποτέ και παντρεύει με απόλυτη επιτυχία τα παραπάνω στοιχεία. Ελίσσεται ανάμεσα στα κινηματογραφικά είδη δίνοντας στην ταινία του από την αρχή ως το τέλος ένα ξέφρενο ρυθμό αντάξιο με την ζωή που ζει η πρωταγωνίστρια του. Η ταινία του δεν σταματά για να ξαποστάσεις, η εκπληκτική ερμηνεία της Μάικι Μάντισον  δίνει την απαραίτητη ώθηση για να συμπορευτείς μαζί της σε ένα ταξίδι που δείχνει στην αρχή χαρμόσυνο, μια ιστορία σαν το «Pretty Woman» (1990, 119’) για να οδηγηθεί εκεί που λίγο πολύ το περιμένεις, σε ένα σκοτεινό δρόμο όπου η πραγματικότητα κυριαρχεί πάνω στο όνειρο. Ο Μπέικερ «χτίζει» τον γνώριμο κόσμο του, που ισορροπεί ανάμεσα στον ρεαλισμό αλλά και το φαντασιακό. Υπάρχει μια πινελιά παραμυθιού εσκεμμένα στο πρώτο μέρος της ταινίας, στρέφοντας το βλέμμα του θεατή στην ερωτική ιστορία των δυο πρωταγωνιστών, με τον σκηνοθέτη να χρησιμοποιεί όλα τα γνώριμα χολιγουντιανά υλικά για να παρουσιάσει το παραμύθι δυο νέων που ερωτεύονται παράφορα. Έρχεται όμως αναπόφευκτα το δεύτερο και τρίτο μέρος όπου ο Μπέικερ αποδομεί τα πάντα και σου θυμίζει ότι τα παραμύθια στον αληθινό κόσμο δεν υπάρχουν.

Ο κοινωνικός σχολιασμός του Μπέικερ, αν και κρύβεται κάτω από διάφορες στρώσεις ξέφρενων ρυθμών και κωμωδίας γίνεται πιο εμφανής στο τρίτο μέρος. Η Ανόρα που έχει χαθεί μέσα σε ένα όνειρό, ξυπνάει και θυμάται το πως την βλέπουν οι άλλοι. Στα μάτια των πολλών είναι μια γυναίκα-αντικείμενο, για τον Ιβάν ένα παιχνίδι για να περάσει την ώρα του, όταν έρχεται η ώρα της επιλογής η όποια αγάπη δεν μπορεί να κερδίσει την εξουσία και τα χρήματα (όχι στον αληθινό κόσμο). Η Ανόρα βρίσκεται στην άλλη πλευρά, σε μια κοινωνική τάξη πολύ κατώτερη για τον Ιβάν και οι πράξεις του της θυμίζουν ότι οι δυο τους δεν είναι το ίδιο, δεν ανήκουν στον ίδιο κόσμο.

Όμως το «Anora» αν και η πιο μεστή σκηνοθετική δουλειά του Μπέικερ και ίσως η πιο εκθαμβωτική χάνει όσο αναφορά στην αφήγησή της. Υπάρχουν στιγμές που η ταινία φλυαρεί δίχως λόγο και ενώ ο καταιγιστικός ρυθμός δεν σταματά, δεν σταματάνε και οι αχρείαστοι διάλογοι. Η σατιρική διάθεση του Μπείκερ σε κάποιες σκηνές μετατρέπεται περισσότερο σε φαρσοκωμωδία και μια κλισέ παρουσίαση των θεμάτων του με αρκετούς χαρακτήρες να είναι σχηματικοί χωρίς να προσθέτουν κάτι στην αφήγηση.

*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (24-10-2024)