Φρίμοντ
★★★★☆
(Fremont, Η.Π.Α., 2023, 91’)
Σκηνοθεσία: Μπαμπάκ Τζαλαλί
Ηθοποιοί: Αναΐτα Ζάλι Γουάντα, Τζέρεμι Aλεν Γουάιτ, Γκρεγκ Τέρκινγκτον, Χίλντα Σμέλινγκ
Ο Ιρανός σκηνοθέτης Μπαμπάκ Τζαλαλί («Frontier Blues», «Radio Dreams») σκηνοθετεί την τέταρτη μεγάλου μήκους ταινία του η οποία έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Sundance και στη συνέχεια κέρδισε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Κάρλοβι Βάρι και το Βραβείο Επιτροπής Φεστιβάλ Ντοβίλ.
Ο σκηνοθέτης αφηγείται την ιστορία της Ντόνια, η οποία εργάζεται για ένα κινέζικο εργοστάσιο που φτιάχνει τυχερά μπισκότα (fortune cookies) στο Σαν Φρανσίσκο. Έχοντας δουλέψει ως διερμηνέας για τον αμερικάνικο στρατό στο Αφγανιστάν, δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στη νέα ζωή της και οι απολαυστικές, στοχαστικές, συνεδρίες με τον ψυχαναλυτή της δεν δείχνουν να βελτιώνουν την κατάσταση. Σε μια στιγμή ξαφνικής έμπνευσης, αποφασίζει να στείλει εκεί έξω ένα ξεχωριστό μήνυμα μέσα σε ένα μπισκότο.
Γυρισμένο σε 4:3 format και με μια εκπληκτική ασπρόμαυρή φωτογραφία από την Λάουρα Βαλαντάο, που παραπέμπει στην κινηματογραφική δεκαετία του ’40, ’50, ο Τζαλαλί συνεργάζεται στο σενάριο με την Καρολίνα Καβάλι και παραδίδει μια ταινία που τοποθετείται χωροχρονικά στο σημερινό Φρίμοντ που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες κοινότητες Αφγανών στις ΗΠΑ και υπήρξε ένα καθοριστικό κομμάτι της κινηματογραφικής βιομηχανίας του βωβού σινεμά, αλλά η ταινία του «ταξιδεύει» πέρα από τον χωροχρόνο δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα, - που συναντάμε στις πρώιμες ταινίες του Τζιμ Τζάρμους) -, ισορροπώντας ανάμεσα στην ονειρική κατάσταση και την πραγματικότητα.
Η εκπληκτική Αναΐτα Ζάλι Γουάντα στον πρώτο της πρωταγωνιστικό ρόλο, εκφράζει με το σώμα της, με το βλέμμα της όλες τις σκέψεις, τις αγωνίες μιας γυναίκας που καθημερινά προσπαθεί να κάνει ένα βήμα παραπέρα ώστε να ενσωματωθεί στην αμερικανική κοινωνία, παλεύοντας να βρει την θέση της. Ζει σχεδόν μοναχικά, οι συζητήσεις με τους γύρω της είναι περιορισμένες, τυπικές, περιφέρεται μέσα σε ένα μικρό κλειστοφοβικό σπίτι, δουλεύει σε ένα εργοστάσιο που μοιάζει μικρό, αποστειρωμένο, οι χώροι αυτοί αντανακλούν την ψυχική της κατάσταση, το αδιέξοδο. Εκεί όμως που στέκεται περισσότερο ο Τζαλαλί είναι η εσωτερική σύγκρουση της πρωταγωνίστριας, οι ενοχές που νιώθει για το ότι επέζησε και ξέφυγε από την χώρα της βρίσκοντας μια καλύτερη ζωή στις Η.Π.Α. ενώ τόσοι συμπολίτες της καθημερινά πεθαίνουν. Της αξίζει να βρει την ευτυχία; Είναι άξια να αγαπήσει και να αγαπηθεί;
Με αργό ρυθμό που δεν κουράζει καθώς κάθε πλάνο, έχει τοποθετηθεί τόσο καλά μέσα στην ταινία, με απόλυτη χρονική ακρίβεια ώστε τίποτα να μην μοιάζει λάθος και την μουσική του Μαχμούντ Σρίκερ να «αγκαλιάζει» τόσο όμορφα την ταινία ο Τζαλαλί καταφέρνει με απόλυτη ειλικρινά και διαύγεια να εμβαθύνει στα θέματα που τον απασχολούν και να παραδώσει ένα έργο ανθρώπινο και συγκινητικό.
*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (13-06-2024)
