Πικρές Αλήθειες
★★★☆☆ (Hard Truths, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, 2024, 97’)
Σκηνοθεσία: Μάικ Λι
Ηθοποιοί: Μαριάν Ζαν-Μπαπτίστ, Μισέλ Οστιν, Ντέιβιντ Γουέμπερ, Τουγουέιν Μπάρετ
Ο σπουδαίος σκηνοθέτης Μάικ Λι (εφτά φορές υποψήφιος για Οσκαρ) επιστρέφει στο σινεμά έξι χρόνια μετά την τελευταία του ταινία («Peterloo», 2018, 154’) με ένα δράμα που αποτελεί μελέτη χαρακτήρων πάνω στον θυμό, το αδιέξοδο και τη θλίψη. Με πρωταγωνίστρια την εξαιρετική Μαριάν Ζαν-Μπαπτίστ (υποψήφια Α’ Γυναικείου Ρόλου στα φετινά BAFTA), ο Λι αφηγείται τη ζωή της Πάνσι, μιας δυστυχισμένης νοικοκυράς που είναι αγοραφοβική, υποχόνδρια και παρανοϊκή με τα πάντα. Η καθημερινότητά της είναι μια διαρκής σύγκρουση με το οικογενειακό της περιβάλλον και την κοινωνία. Το σενάριο και οι διάλογοι διαμορφώνονται μέσα από τη συνεχή ζύμωση μεταξύ σκηνοθέτη και ηθοποιών (με τους οποίους δούλεψε επί μήνες ο Λι), με αποτέλεσμα μια ρεαλιστική απεικόνιση των βιωμάτων των χαρακτήρων του.
Τα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας είναι φανερά στη νέα του ταινία, καθώς εξερευνά με εξαιρετικό τρόπο την έννοια του θυμού, της δυστυχίας και τις επιπτώσεις τους στην ψυχοσύνθεση της πρωταγωνίστριας, ενώ παράλληλα αποτυπώνει την κατάρρευση των σχέσεών της με την οικογένειά της, η οποία υπομένει σχεδόν στωικά τη συμπεριφορά της. Η πλοκή παίζει δευτερεύοντα ρόλο (ή και κανέναν), καθώς ο Λι δεν ενδιαφέρεται να δημιουργήσει μια τυπική αφήγηση· η κάμερά του παραμένει σταθερά πάνω στην Πάνσι καταγράφοντας τις κινήσεις και την καθημερινότητά της –μια διαρκής σύγκρουση που απομυζά την ενέργεια τόσο της ίδιας όσο και των γύρω της.
Ο Λι καταγράφει αυτή τη ζωή με ευαισθησία αλλά και αφοπλιστική ειλικρίνεια, δημιουργώντας μια αίσθηση ζωντάνιας που πάλλεται στην οθόνη. Ο κεντρικός χαρακτήρας είναι απόλυτα αληθινός. Στην αρχή την Πάνσι την απεχθάνεσαι, εξοργίζεσαι με τη συμπεριφορά της, αλλά μετά αρχίζεις να κατανοείς, να αντιλαμβάνεσαι τον πόνο της, τη διαρκή μάχη της όχι με τους άλλους, αλλά με τον ίδιο της τον εαυτό. Ομως μέσα στα 97 λεπτά της ταινίας αυτή η ζωντάνια αρχίζει να ξεθωριάζει, καθώς η έλλειψη πλοκής και η επανάληψη του μοτίβου -θυμός, θλίψη, δυστυχία- συσσωρεύονται σε έναν μικρό κινηματογραφικό χρόνο που δεν επιτρέπει στον θεατή να ανασάνει. Δεν υπάρχει κανένα ίχνος λύτρωσης, καμία αχτίδα φωτός που να αφήνει την ελπίδα ότι κάτι θα αλλάξει ή έστω θα βελτιωθεί. Τελικά ο Λι επιλέγει να δημιουργήσει έναν ατέρμονο κύκλο αρνητικών συναισθημάτων που εξαντλεί τον θεατή.
*Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (13-03-2025)
