Οι δολοφόνοι του ανθισμένου Φεγγαριού
★★★★☆
(Killers of the flower Moon, Η.Π.Α., 2023, 206’)
Σκηνοθεσία: Μάρτιν Σκορσέζε
Ηθοποιοί: Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Λίλι Γκλάντστοουν
Η καινούργια ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε, βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Ντέιβιντ Γκραν, μας μεταφέρει στην Οκλαχόμα της δεκαετίας του 1920 όπου τα μέλη της φυλής Οσέιτζ, πλούσιοι πια από το πετρέλαιο που βρέθηκε στην γη τους, αρχίζουν να δολοφονούνται το ένα μετά το άλλο. Η ταινία του Σκορσέζε από την αρχή μέχρι το τέλος, αποτελεί μια προσπάθεια του σκηνοθέτη να επαναπροσδιορίσει την ιστορία της Αμερικής και να φέρει στο προσκήνιο αληθινά γεγονότα τα οποία «θάφτηκαν» από τους σύγχρονους ιστορικούς που «χτίσανε» μια διαφορετική Αμερική για το ευρύ κοινό.
Δίνοντας προσοχή στην λεπτομέρεια και στην ρεαλιστική απεικόνισή των Ινδιάνων, ο σκηνοθέτης δεν προσπαθεί να δημιουργήσει ένα δράμα με την οπτική ενός χολιγουντιανού σινεμά (αν και δεν λείπουν αυτές οι στιγμές), αλλά να βάλει σε πρώτο πλάνο την κουλτούρα, τον πολιτισμό των Ινδιάνων και να αντιστρέψει το στερεότυπο του πολιτισμένου λευκού και του άγριου Ινδιάνου. Η ιστορία ξαναγράφεται σε ένα πιο σωστό πλαίσιο. Η πραγματικότητα δεν διαστρεβλώνεται μέσα από στερεότυπα. Ο Σκορσέζε όμως θέτει τα παραπάνω στο προσκήνιο της ταινίας, προσπαθώντας να αναδείξει αυτούς τους προβληματισμούς εστιάζοντας στο ζευγάρι της ταινίας: τον Έρνεστ Μπουρχάρτ (Λεονάρντο Ντι Κάπριο) και την Μόλι Μπούρκχαρτ (Λίλι Γκλάντστοουν). Έχοντας ως πυρήνα το ζευγάρι χτίζει γύρω τους την κοινωνία στην οποία ζούνε και διαμέσου αυτών ξετυλίγει το κουβάρι των φόνων.
Η Μόλι είναι μια Ινδιάνα που «παλεύει» ανάμεσα στην αγάπη για τον άντρας της και την προσπάθεια της να ενσωματωθεί σε μια κοινωνία που αποτελείται επί το πλείστων από λευκούς αλλά και την αίσθηση καθήκοντος που έχει απέναντι στην δική της κοινότητα να ανακαλύψει ποιος ευθύνεται για τους φόνους και να διατηρήσει τα έθιμα της φυλής της. Από την άλλη ο Έρνεστ είναι ένας άνθρωπος, μέτριας ευφυίας, που δηλώνει ξεκάθαρα ότι αγαπάει πολύ το χρήμα και θα έκανε τα πάντα για να το αποκτήσει. Άγεται και φέρεται από τον θείο του, Γουίλιαμ Χέιλ (Ρόμπερτ Ντε Νίρο), και μόνο όταν κινδυνέψει η οικογένειά του αρχίζει να έχει ηθικούς φραγμούς. Ο σκηνοθέτης εστιάζει και στον άνθρωπο που κινεί τα νήματα τον Γουίλιαμ Χέιλ. Έχοντας στήσει το σχέδιο εξόντωσης των Ινδιάνων για να κερδίσει την γη τους, παρουσιάζεται ως ένας ευυπόληπτος άνθρωπος που σέβεται και νοιάζεται τους Ινδιάνους αλλά κατά βάθος επιθυμεί τον πλούτο τους και δεν διστάζει να τους δολοφονήσει. Η διπροσωπία, ο αμοραλισμός του και η καλά κρυμμένη ρατσιστική φύση του αντιπροσωπεύουν ένα μεγάλο μέρος της κοινότητας που φθονεί τον πλούτο των Ινδιάνων, δεν πιστεύει ότι έχουν δικαίωμα πέρα από τους λευκούς σε μια καλύτερη ζωή, και έχουν στήσει μια καλοστημένη παράσταση, μια κοινότητα επιφανειακά δεμένη, που έχει δεχτεί το διαφορετικό ζώντας όλοι μαζί.
Ο Σκορσέζε επιλέγει συνειδητά να εστιάσει στο ζευγάρι και να το χρησιμοποιήσει ως όχημα όσον θέλει να πει παρά να δημιουργήσει ένα αστυνομικό δράμα παρόλο που προς το τέλος προσπαθεί να προσδώσει τα χαρακτηριστικά ενός αστυνομικού δράματος θυσιάζοντας ένα μέρος της δυναμικής της ταινίας, με μια διεκπεραιωτική αφήγηση των γεγονότων.
Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στην έντυπη έκδοση της Εφημερίδας των Συντακτών (19-10-2023)
